تصاویر تیره مایه( LOW KEY ) و روشن مایه( HIGH KEY ) 

اگرچه اغلب دوربینها هنگامی که بر روی مد اتوماتیک قرار گرفته باشند تصاویری تولید می کنند که هیستوگرام آنها دارای یک قله در وسط می باشد اما بطور کلی محل قرار گرفتن این قله به میزان زیادی به شرایط نوری در زمان ثبت تصویر ارتباط دارد.

تصاویری که اغلب تونهای آنها در محدوده سایه (shadows)هیستوگرام قرار گرفته باشند را تصاویر تیره مایه (LOW KEY ) و تصاویری که اغلب تونهای آنها در محدوده روشنیهای (highlight) هیستوگرام قرار داشته باشند، تصاویر روشن مایه(high key ) نام دارند.

قبل از گرفتن عکس، تشخیص اینکه تصویر پس از ثبت از نوع روشن مایه ( HIGH KEY ) خواهد بود یا از نوع تیره مایه ( LOW KEY ) کاربرد زیادی دارد.

به دلیل اینکه سیستم نورسنجی دوربینها از نور بازتاب یافته کلی از سوژه برای نورسنجی استفاده می کنند و این توانائی را ندارند که میزان روشنائی دقیق سوژه را مشخص نمایند در نتیجه بسیاری از دوربینها از الگوریتمهای خاص و پیچیده ای استفاده می کنند تا این محدودیت را دور زده و میزان روشنایی سوژه را تخمین بزنند. نتیجه این تخمین برای صحنه هایی که اکثر تونهایشان در ناحیه تونهای میانه قرار می گیرند، قابل قبول است، در حالیکه در صحنه های روشن مایه ( HIGH KEY )  و تیره مایه ( LOW KEY ) عکس روشن تر یا تیره تر از حد معمول می گردد، برای نورسنجی بهتر است خود عکاس بصورت دستی نورسنجی کند. در این صورت عکاس می تواند تصمیم بگیرد که روشنایی های میانه روشن تر از تونهای میانه ثبت شوند یا تیره تر از آنها.

عکسهای زیر حاصل استفاده از نورسنجی اتوماتیک دوربین است، همانطور که می بینید اکثر تونها در محدوده میانه قرار گرفته اند.

بیشتر دوربینهای دیجیتال، در صحنه های تیره مایه  ( LOW KEY )  طوری عمل می کنند که هیچکدام از اجزای روشن موجود در صحنه بیشتر نور نبینند ( over expose ) و با این روش برای قسمتهای تیره تر اهمیت قایل نمی شوند. از طرف دیگر در تصاویر روشن مایه ( HIGH KEY ) اغلب بخشهایی وجود دارند که کمتر نور خورده اند (underexpose).

بطور کلی در عکاسی دیجیتال امکان بازگردان قسمتهای کمتر نور دیده (underexpose) بسیار بیشتر از قسمتهای بیشتر نور دیده (over expose) شده است اگرچه اینکار با نویز همراه باشد. معمولا در قسمتهایی که از شدت بیشتر نور دیدن (over expose) به رنگ سپید تبدیل شده اند، جزئیات کاملا از دست رفته است که به این حالت انفجارسپیدی ( Clipping ) گفته می شود.

کنتراست

کنتراست تفاوت مقدار روشنائی در قسمتهای تیره عکس با قسمتهای روشن می باشد، یک هیستوگرام حتی می تواند میزان کنتراست تصویر را مشخص نماید. هیستوگرام عکسهایی که کنتراست بیشتری دارند از گستره تونال وسیعتری برخوردار است و هیستوگرامهایی که بصورت یک پیکان باریک درآمده اند، نشان دهنده پایین بودن میزان کنتراست می باشند.

کنتراست زیاد تصویر، جلوه بصری بسیار زیبایی را برای بیننده خلق می کند. همانطور که در تصویرهای بالا می بینیم آبی که با کنتراست بالاتر ثبت شده است زیباتر به نظر می رسد.

میزان کنتراست در هر یک از بخشهای تصویر بسته به بافت سوژه و میزان نور موجود در آن بخش می تواند متفاوت باشد. همانطور که در پائین میبینید تصویر قایق و دریاچه به سه بخش تقسیم شده است که هر بخش کنتراست مخصوص به خود را دارد.

بخش بالایی به این دلیل که قایق تحت تابش نور مستقیم خورشید قرار گرفته است (نه نور بازتاب یافته از ساختمان) دارای بیشترین میزان کنتراست نسبت به بخشهای دیگر است. نور مستقیم خورشید به ایجاد سایه های غلیظ تر در زیر قایق و روشنی های شدیدتر در قسمت روی قایق منجر شده است که این باعث بالا بودن کنتراست این قسمت می شود.

بخشهای میانی و پایینی تصویر اما تحت تاثیر نور ضعیف شده و بازتاب یافته از ساختمان هستند. بطور کلی نورهای بازتاب داده شده کنتراست کمی ایجاد می کنند.عکسهای حاصل از این نورها مانند زمانیست که یک عکاس در مه عکاسی کرده باشد، بخش پایینی نسبت به بخش بالایی دارای کنتراست بیشتری است که این به دلیل وجود سایه روشنها و بافت آبی آسمان است، در این قسمت روشنی های خوبی دیده می شوند اما به نسبت بخش بالایی، تصویراز فقدان سایه های عمیق رنج می برد.

برگرفته : پایگاه عکس چیلیک