هیات داوران امسال که گروهی متشکل از ۱۹ کشور جهان بود ۵۴ عکاس در ۳۲ کشور جهان را در بخش‌های موضوعی نه‌گانه شایسته‌ی دریافت جایزه دانستند. جلسات داوری امسال در فاصله‌ی زمانی ۱۴ تا ۲۶ بهمن‌ماه در مقر اصلی بنیاد ورلد پرس فتو در آمستردام هلند برگزار شد. در این دوره تعداد ۵۶۶۶ عکاس از ۱۲۴ کشور جهان با ۱۰۳ هزار و ۴۸۱ عکس در ۹ گرایش مختلف در قالب تک عکس و مجموعه عکس شرکت کرده بودند.

جایزه‌ی نخست مجموعه عکس در بخش «پرتره‌های مستند» نصیب ابراهیم نوروزی، عکاس خبری ۳۳ ساله‌ی ایرانی شد. او با مجموعه‌ای به نام «قربانیان عشق اجباری» با موضوع سختی‌های زندگی مادر و دختری به نام سمیه و رعنا در شهرستان بم این جایزه را از آن خود کرد. شوهر معتاد سمیه که سابقه‌ی سرقت هم داشته است، بارها او را مورد تهدید و آزار قرار داده و نهایتا وقتی سمیه در واکنش به آزارهای بی‌پایان او تهدید به طلاق می‌کند یکی از شب‌های خرداد ۹۰ هنگامی که سمیه و کودکش در خواب بوده‌اند روی آنها اسید می‌پاشد. در اثر این حادثه سمیه از هر دو چشم و دختر سه ساله‌ی او، رعنا، از ناحیه‌ی یک چشم بینایی خود از دست دادند. با کمک‌های دولت و مردم محلی بم تاکنون چندین مرحله عمل جراحی بر روی این مادر و دختر صورت گرفته ولی هنوز انجام عمل‌های جراحی‌ بیشتری نیاز است.

اما ابراهیم نوروزی که پارسال در همین مسابقه در بخش «موضوعات معاصر» جایزه‌ی دوم مجموعه عکس را برنده شده بود، امسال علاوه بر کسب جایزه‌ی یاد شده‌ی بالا در بخش موضوعی «پرتره‌های صحنه‌آرایی شده» نیز موفق به کسب جایزه‌ی دوم مجموعه عکس شده است. مجموعه عکس دوم او تحت عنوان «سوگوار» در مراسم تاسوعای امسال و در حاشیه‌ی مراسم «چهل منبران» شهر خرم‌آباد گرفته شده است. او در این مجموعه تاحدود زیادی از فضای مستند همیشگی در کارهایش فاصله گرفته و با قرار دادن پرده‌هایی متفاوت در پس‌زمینه به سبک عکاسی استودیویی و بدون کاربرد عناصر محیطی اقدام به گرفتن پرتره‌هایی از زنان شرکت‌کننده در این مراسم خاص سوگواری‌ دهه‌ی اول محرم کرده است.

این تنها حضور عکاسی خبری ایران در میان منتخبان امسال نیست و مجید سعیدی، فتوژورنالیست ۳۹ ساله‌ی ایرانی که در سال‌های اخیر برای آژانس عکس گتی‌ایمجز مشغول عکاسی از افغانستان بوده است، با مجموعه عکسی به نام «زندگی در جنگ» موفق به کسب جایزه‌ی دوم مجموعه عکس در بخش «موضوعات معاصر» شده است.

مجید سعیدی درباره این مجموعه عکس می‌گوید: «این عکس‌ها را طی سال ۲۰۱۱ در افغانستان درباره‌ی زندگی مردمی گرفته‌ام که سی سال است در جنگ زندگی می‌کنند و زندگیشان کاملا تحت تاثیر خشونت جنگ قرار دارد. در این مجموعه سعی کرده‌ام نگاهی به سطوح مختلف زندگی مردم از مسائل حقوق بشری گرفته تا مشکلات زندگی روزمره‌‌ی آنها داشته باشم. به آن به عنوان پروژه‌ی بلندمدتی نگاه می‌کنم که باید در سال‌های آینده هم روی جنبه‌های دیگری از آن کار کنم.»

ابراهیم نوروزی با کسب دو جایزه‌ی امسال و احتساب جایزه‌ی پارسال در بین عکاسان ایرانی رکوردهایی هم به ثبت رساند. از یک سو او تنها عکاس ایرانی است که در یک دوره از این مسابقه‌ی عکس خبری همزمان دو جایزه برنده‌ شده و از سوی دیگر تنها عکاس ایرانی لقب گرفته که دو سال پیاپی موفق به کسب این جایزه‌ی معتبر فتوژورنالیستی شده است. ابراهیم نوروزی همچنین به همراه رضا دقتی تنها عکاسان ایرانی هستند که هر یک موفق به کسب ۳ جایزه از بنیاد ورلد پرس فتو شده‌اند و بیش از هر عکاس ایرانی دیگری این جایزه را کسب کرده‌اند.

اما اصلی‌ترین جایزه‌‌ی ورلد پرس فتو یعنی «عکس سال» نیز به اثری از پل هانسن، عکاس خبری سوئدی که از سال ۲۰۰۰ برای روزنامه‌ی Dagens Nyheter کشورش کار می‌کند، اهدا شد. عکس تاثیرگذار او تشییع جنازه‌ی دو برادر نوجوان ساکن غزه را نشان می‌دهد که توسط اهالی محل برای خاکسپاری به مسجدی در نزدیکی خانه‌شان برده می‌شوند. خانه‌ی آنها در جریان تهاجم وحشیانه‌ی اسرائیل به نوار غزه در پاییز امسال مورد اصابت موشک یک هواپیمای اسرائیلی قرار گرفت و علاوه بر این دو پسر نوجوان، پدر خانواده نیز در این حادثه به شهادت رسید. مایو موهانا، عضو پرویی هیات داوران، درباره‌ی این عکس می‌گوید: «قدرت و نفوذ فراوان این تصویر از اینجا ناشی می‌شود که خشم و ناراحتی تشییع‌کنندگان بزرگسال و معصومیت و بی‌گناهی کودکان را همزمان و در کنار هم نشان می‌دهد. بنابراین عکسی‌ست که هرگز نمی‌توان فراموشش کرد.»

جایزه‌ی برنده‌ی عنوان «عکس سال» ۱۰ هزار یورو وجه نقد به همراه اهدای یک دوربین DSLR و لنز کیت از سوی شرکت کانن خواهد بود و به هر یک از برندگان جوایز نخست در بخش‌های موضوعی نیز ۱۵۰۰ یورو وجه نقد اهدا خواهد شد. حائزان سایر رتبه‌ها در بخش‌های مختلف تندیس «چشم طلایی» و دیپلم افتخار دریافت خواهد کرد.

گرد‌هم‌آیی برگزیدگان و مراسم اهدای جوایز این دوره از ۵ تا ۷ اردیبهشت‌ماه ۹۲ در آمستردام برپا خواهد شد و نمایشگاه عکس‌های برگزیده‌ از ۶ اردیبهشت تا دوم تیرماه ۹۲ در محل قدیمی‌ترین کلیسای این شهر برای بازدید عموم دایر می‌شود و سپس در بیش از ۱۰۰ شهر دیگر اروپا و جهان هم به نمایش درخواهد آمد. همچنین مطابق رسم هر ساله تمام آثار برتر در کتابی نفیس منتشر خواهند شد.

شایان ذکر است World Press Photo یک بنیاد مستقل و غیرانتفاعی مستقر در آمستردام است که در سال ۱۹۵۵ بنیان نهاده شده و بیشتر به خاطر برگزاری معتبرترین و بزرگ‌ترین مسابقه‌ی سالانه‌ی عکس خبری در جهان شناخته می‌شود. آرشیو پنجاه و پنج دوره‌ی گذشته‌ی این مسابقه‌ی بین‌المللی عرصه‌ی فتوژورنالیسم را می‌توانید اینجا ببینید.

سایت عکاسی کسب این موفقیت بی‌سابقه و ارزشمند را به ابراهیم نوروزی، مجید سعیدی و جامعه‌ی عکاسی خبری کشور تبریک می‌گوید؛ با امید به موفقیت‌ها و فرصت‌هایی بیشتر و بزرگ‌تر برای مطرح شدن ظرفیت‌های بیشتری از داشته‌های عکاسان خبری و مستند کشورمان در عرصه‌های بین‌المللی.

کاوه بغداد چی

برگرفته:«تارنمای عکاسی - akkasee.com»